Als een website bijzonder stabiel en snel moet zijn, is een zogenaamde static-site-CMS of ‘headless CMS’ een goede oplossing. Deze genereert namelijk geen dynamische pagina’s, maar klassieke HTML-websites. Het onderhoud van de content doe je op je desktop.
Misschien ken je nog de tijd waarin je als beheerder een website bouwde met zogenaamde WYSIWYG-editors. Dat waren programma’s als Macromedia Dreamweaver, Microsoft Frontpage of Apple iWeb. Je kon daarmee websites op je lokale pc in elkaar zetten, om die vervolgens te uploaden naar een webserver. Om praktische redenen zijn deze oplossingen nu echter grotendeels verdrongen door dynamische contentmanagementsystemen zoals WordPress of Typo3.
Oude technologie in een nieuw jasje
Maar die ‘oude’ technologie had enkele voordelen ten opzichte van WordPress en andere moderne systemen. Websites die je op deze klassieke manier bouwt, hebben namelijk geen ingewikkelde servertechnologie nodig, en ook geen databases of PHP. Zulke websites zijn gebaseerd op zuivere HTML, CSS en misschien een beetje Javascript, en dat maakt ze uiterst stabiel. Bovendien zijn ze goed bestand tegen hoge aantallen van gelijktijdige bezoekers. En dit is precies de reden waarom er nog steeds behoefte aan zulke sites bestaat. De zogenaamde static-site-CMS’en of headless CMS’en functioneren in essentie als de oude WYSIWYG-editors, maar zijn veel krachtiger en flexibeler.
Een static-site-CMS heeft veel voordelen
Vergeleken met systemen als WordPress zijn statische sites aanzienlijk stabieler en sneller. Dit maakt ze bij uitstek geschikt voor sites waarvan verwacht wordt dat ze in korte tijd veel traffic krijgen, zoals campagne-microsites en landingspagina’s. Zulke sites worden bijvoorbeeld vaak voor evenementen gebruikt. Maar natuurlijk kun je er ook complete websites mee bouwen. En de complete website kun je gemakkelijk archiveren of verhuizen, omdat er geen technische overhead aan de serverkant nodig is.
Hoe werkt een static-site-CMS?
Met Frontpage of Dreamweaver kon je ook statische sites bouwen. In die programma’s waren content en design echter niet werkelijk gescheiden. Het beheer was daardoor lastig, vooral als je een site vaak wilde wijzigen. Een static-site-CMS daarentegen scheidt inhoud en vormgeving heel duidelijk. Je kunt snel je content wijzigen of uitbreiden en dankzij themes kun je de website in een paar stappen een nieuw design geven. Dat is dus vergelijkbaar met bijvoorbeeld WordPress. Het enige verschil: je uploadt de site na het wijzigen via FTP/SSH naar je webspace.
Welke static-site-CMS’en zijn er?
Er bestaan diverse static-site-programma’s. De meeste ervan hebben één groot nadeel: ze zijn niet zo intuïtief in het gebruik als STRATO Sitebuilder, andere contentmanagementsystemen of flat-file CMS’en. Vaak moet je de software via de opdrachtprompt bedienen. Dat is voor minder ervaren gebruikers erg verwarrend. Zulke static-site-CMS’en zijn talrijk, zoals dit lijstje met voorbeelden laat zien:
Static-site-CMS met grafische gebruikersinterface
De hierboven genoemde static-site-CMS’en zijn dus niet erg intuïtief en daarmee niet goed bruikbaar voor beginners. Je moet namelijk de opdrachtprompt en alle opdrachten begrijpen, evenals de structuur van contentmanagementsystemen. Om die reden zijn er alternatieven die wél een grafische gebruikersinterface bieden. En dan wordt de software erg interessant voor gebruikers die geen technische experts zijn. Zo is er een admin-back-end voor de belangrijkste static-site-systemen met Netlify of het eenvoudiger Forestry. Je kunt zo’n programma veel eenvoudiger bedienen dan wanneer je het via de opdrachtprompt moet doen. Voor het populaire static-site-CMS Hugo is er ook een grafische interface, Hokus, maar die werkt niet zo soepel.
Publii: een static-site-CMS met gebruikersinterface
Het open-source project Publii is beter geschikt voor beginners. Het combineert de voordelen van contentmanagementsystemen zoals WordPress en van static-site-CMS’en. Hiertoe biedt het een gebruikersinterface in de vorm van een app voor Windows, MacOS en Linux. Gebruikers die al met WordPress of flat-file-systemen hebben gewerkt, vinden hier snel hun weg. De duidelijke interface maakt het mogelijk binnen een eerder geïnstalleerd thema content snel aan te maken en te bewerken. Het resultaat wordt uitgevoerd als een compleet webproject in één map. Dat kun je dan naar een willekeurige webspace uploaden. Contentbeheer wordt daarmee super eenvoudig. Maar als gebruiker profiteer je nog steeds van alle voordelen van een statische website.
Conclusie: statische websites zijn meestal alleen geschikt voor ervaren web developers
In principe is Publii een mooie oplossing voor het maken van statische websites. Maar dit open source-project verkeert nog in een relatief vroeg ontwikkelingsstadium. Als je de volledige kracht van statische websites wilt gebruiken, moet je systemen als Hugo of Jekyll gebruiken, maar die zijn voor veel gebruikers lastig. Je kunt een flat-file-CMS als alternatief gebruiken, want dat vergt heel weinig serverkracht, is stabiel en snel, maar veel gemakkelijker te beheren.
Ben je nog op zoek naar geschikte hosting voor jouw project?
Naar de STRATO hostingpakketten
Christian Rentrop
Hallo, ich bin Christian Rentrop. Ich bin freier IT-Journalist und schreibe für einige bekannte deutsche Computer- und Foto-Magazine. Zudem blogge ich IT-Workshops. Hier im STRATO Blog kümmere ich mich um Software-Themen.
Jos Van Aken zei op
Ik zou een website willen maken van 30.000 statische pagina’s. Maar heb niet zo veel kennis. De site (voreger F1-geschiedenis.be, nu http://www.autosport-geschiedenis.be) staat al online, maar is erg traag om mee te werken. Hij bestaat nu uit enkele duizenden pagina’s. Ik maak deze met de websitemaker van Vimexx. Is er een beter (lees sneller) alternatief? Ik werk zeer veel met PNG-bestanden. Is er ergens een beter alternatief?
Sjef Huijbregts zei op
Beste Jos,
Bedankt voor je vraag. Traditionele websitemakers, bijvoorbeeld die je op dit moment gebruikt, zijn doorgaans vooral gericht op kleinere websites die uit een paar tot enkele tientallen pagina’s bestaan. Omdat je met deze websitemakers direct “in” het voorbeeld van je website werkt, duurt het lang om deze te laden zodra je een groot aantal pagina’s hebt.
In jouw geval is het beter om te werken met een systeem waarin de inhoud van de website en de lay-out gescheiden zijn. Een optie is bijvoorbeeld WordPress. Dit contentmanagementsysteem is oorspronkelijk begonnen als blogsysteem, en kan dus goed overweg met een groot aantal berichten of pagina’s. Je kunt een kijkje nemen bij onze snelle WordPress pakketten: https://www.strato.nl/hosting/wordpress-hosting/.
Met vriendelijke groet,
Sjef